Hằng năm cũng tại nghĩa trang
này có rất nhiều người thân tìm về những ngôi mộ của các hoạn quan,
thái dám để thắp hương nhưng họ thắp hương một cách rất nhanh chóng, như
sợ ai bắt được quả tang và phát hiện.
Sự hy sinh to lớn đề được tiến cung
Với
người dân địa phương và du khách gần xa, nét đặc trưng của ngôi chùa
này không phải là sự linh thiêng, những kiến trúc độc đáo mà bởi ở nơi
đó, có quần thể các ngôi mộ của những thân phận “đặc biệt” một thời dưới
triều Nguyễn – khu nghĩa trang của các hoạn quan.
người dân địa phương và du khách gần xa, nét đặc trưng của ngôi chùa
này không phải là sự linh thiêng, những kiến trúc độc đáo mà bởi ở nơi
đó, có quần thể các ngôi mộ của những thân phận “đặc biệt” một thời dưới
triều Nguyễn – khu nghĩa trang của các hoạn quan.
Cách TP Huế khoảng 6 km về hướng Tây, trên ngọn núi Dương Xuân (phường Thủy Xuân, TP Huế) có một ngôi chùa mang tên Từ Hiếu.
Cổng chùa Từ Hiếu, trước khi đi vào khu nghĩa trang của hoạn quan
Cũng
như các triều đại phong kiến trước, dưới thời Nguyễn, các vua chúa tiếp
tục việc tuyển chọn thái giám vào cung để hầu hạ các bậc đế vương,
hoàng hậu, cung tần, công chúa…
như các triều đại phong kiến trước, dưới thời Nguyễn, các vua chúa tiếp
tục việc tuyển chọn thái giám vào cung để hầu hạ các bậc đế vương,
hoàng hậu, cung tần, công chúa…
Dưới
triều Nguyễn, ngoài việc tuyển chọn thái giám từ những người bình
thường rồi loại bỏ sinh thực khí khi vào cung, các quan sơ tuyển cũng
“mỏi mắt” tìm kiếm những “giám sinh tự nhiên” (những người sinh ra ái
nam, ái nữ).
triều Nguyễn, ngoài việc tuyển chọn thái giám từ những người bình
thường rồi loại bỏ sinh thực khí khi vào cung, các quan sơ tuyển cũng
“mỏi mắt” tìm kiếm những “giám sinh tự nhiên” (những người sinh ra ái
nam, ái nữ).
Điều
đáng nói, để tránh những điều “đáng tiếc” xảy ra, đặc biệt là việc các
thái giám có thể “tòm tem” những “ái nữ” của đế vương, tất cả những
người này trước khi vào cung để làm thái giám đều bị “hoạn”, loại bỏ
phần sinh thực khí và xem như “không đàn ông cũng chẳng đàn bà”.
đáng nói, để tránh những điều “đáng tiếc” xảy ra, đặc biệt là việc các
thái giám có thể “tòm tem” những “ái nữ” của đế vương, tất cả những
người này trước khi vào cung để làm thái giám đều bị “hoạn”, loại bỏ
phần sinh thực khí và xem như “không đàn ông cũng chẳng đàn bà”.
Sau
khi bị loại bỏ phần sinh thực khí, các “bảo vật” của thái giám được bảo
quản, cất giữ cẩn thận để đưa ra trình cho những quan lại có địa vị khi
mỗi lần họ được thăng quan, tiến chức, nếu để mất “bảo vật” sẽ bị chém
đầu.
khi bị loại bỏ phần sinh thực khí, các “bảo vật” của thái giám được bảo
quản, cất giữ cẩn thận để đưa ra trình cho những quan lại có địa vị khi
mỗi lần họ được thăng quan, tiến chức, nếu để mất “bảo vật” sẽ bị chém
đầu.
Chính
vì lẽ đó, sử sách ghi lại cho biết, trong hàng ngàn thái giám qua các
triều đại phong kiến Việt Nam, có nhiều người phải bỏ ra một khoản tiền
lớn để mua lại sinh thực khí của người khác vì không giữ được bảo vật
của mình.
vì lẽ đó, sử sách ghi lại cho biết, trong hàng ngàn thái giám qua các
triều đại phong kiến Việt Nam, có nhiều người phải bỏ ra một khoản tiền
lớn để mua lại sinh thực khí của người khác vì không giữ được bảo vật
của mình.
Tuy nhiên, nếu việc làm gian dối này bị phát hiện, các hoạn quan có thể bị chém đầu, tru di cả họ.
Những phần mộ của những hoạn quan trong khu nghĩa trang này
Làng
nào có “giám sinh” được đưa vào đội thái giám trong cung sẽ được miễn
thuế 3 năm. Bởi vậy, những “giám sinh” thời đó không những không bị coi
thường như bây giờ mà còn được người làng cung kính gọi là “ông Bộ”.
nào có “giám sinh” được đưa vào đội thái giám trong cung sẽ được miễn
thuế 3 năm. Bởi vậy, những “giám sinh” thời đó không những không bị coi
thường như bây giờ mà còn được người làng cung kính gọi là “ông Bộ”.
Vì thế, một số vùng quê của Huế vẫn thường có câu cửa miệng “ăn mà đẻ “ông Bộ” cho làng nhờ”.
khu nghĩa trang bỏ hoang
Sau
thời gian dài phục vụ trong cung cấm với sự cô đơn, tủi nhục, những năm
cuối đời, các thái giám buộc phải ra khỏi Đại Nội, sống tẻ nhạt, hiu
quạnh tại một tòa nhà phía Bắc hoàng thành Huế - gọi là Cung giám viện.
thời gian dài phục vụ trong cung cấm với sự cô đơn, tủi nhục, những năm
cuối đời, các thái giám buộc phải ra khỏi Đại Nội, sống tẻ nhạt, hiu
quạnh tại một tòa nhà phía Bắc hoàng thành Huế - gọi là Cung giám viện.
Chùa Từ Hiếu trước đây vốn là một am tự được hòa thượng Thích Nhất Định lập ra để thờ phụng mẹ.
Nghĩa trang đã bị bỏ hoang, lạnh.
Cái
tên Từ Hiếu được vua Tự Đức ban tặng có nghĩa là “hiếu thuận”, do có sự
giúp đỡ và đóng góp của các thái giám nên ngôi chùa này còn có tên gọi
khác là “chùa thái giám”.Đến năm 1848, lường trước được những bi đát
cuối đời của thân phận thái giám, hoạn quan Châu Phước Năng cùng nhiều
thái giám khác dồn hết tài sản, tiền bạc tích góp được trùng tu, mở rộng
khu am tự này thành một nghĩa trang với mong muốn “khi chết có chỗ yên nằm”.
tên Từ Hiếu được vua Tự Đức ban tặng có nghĩa là “hiếu thuận”, do có sự
giúp đỡ và đóng góp của các thái giám nên ngôi chùa này còn có tên gọi
khác là “chùa thái giám”.Đến năm 1848, lường trước được những bi đát
cuối đời của thân phận thái giám, hoạn quan Châu Phước Năng cùng nhiều
thái giám khác dồn hết tài sản, tiền bạc tích góp được trùng tu, mở rộng
khu am tự này thành một nghĩa trang với mong muốn “khi chết có chỗ yên nằm”.
Tại
khu vực này, trên diện tích rộng khoảng 1000m2 ghi nhận hàng chục mộ
phần của các thái giám. Khu lăng mộ này được chia làm thành 3 bậc tương
ứng với vai trò và sự đóng góp khác nhau của các quan thái giám.
khu vực này, trên diện tích rộng khoảng 1000m2 ghi nhận hàng chục mộ
phần của các thái giám. Khu lăng mộ này được chia làm thành 3 bậc tương
ứng với vai trò và sự đóng góp khác nhau của các quan thái giám.
Mặc
dù đóng góp phần lớn của cải và công sức để xây dựng chùa nhưng sau khi
chết các thái giám lại được chôn trên một ngọn đồi nhỏ nằm bên phải của
chùa tách khỏi hẳn khuôn viên của chùa Từ Hiếu.
dù đóng góp phần lớn của cải và công sức để xây dựng chùa nhưng sau khi
chết các thái giám lại được chôn trên một ngọn đồi nhỏ nằm bên phải của
chùa tách khỏi hẳn khuôn viên của chùa Từ Hiếu.
Bậc
trên cùng là của thái giám Châu Phước Năng, người đóng góp nhiều nhất
cho chùa vì vậy ngôi mộ này cũng to hơn những ngôi mộ nằm cạnh bên.
trên cùng là của thái giám Châu Phước Năng, người đóng góp nhiều nhất
cho chùa vì vậy ngôi mộ này cũng to hơn những ngôi mộ nằm cạnh bên.
Phía dưới là những ngôi mộ lâu năm hoang phế, vỡ nát, các bờ tường hoang đổ…
Cũng
tại nơi đây, một phần cuộc đời của những thái giám cũng được thể hiện
rõ nét khi tâm sự của họ được khắc lên trên tấm bia đá gần cổng nghĩa
trang.
tại nơi đây, một phần cuộc đời của những thái giám cũng được thể hiện
rõ nét khi tâm sự của họ được khắc lên trên tấm bia đá gần cổng nghĩa
trang.
“Khi
còn sống chúng tôi nương nhờ cửa Phật, mà khi chết thì biết nương nhờ
vào đâu? Nhân thấy rằng phía tây thành có một miếng đất nên lấy gạch xây
thành để có nơi thờ cúng về sau, gần với Phật mới là nơi thờ tự lâu
dài, bằng hữu ốm đau có nơi chữa bệnh, ai nằm xuống có nơi để mà tống
tán” – những lời tự bạch ai nghe qua cũng thấy ngậm ngùi.
còn sống chúng tôi nương nhờ cửa Phật, mà khi chết thì biết nương nhờ
vào đâu? Nhân thấy rằng phía tây thành có một miếng đất nên lấy gạch xây
thành để có nơi thờ cúng về sau, gần với Phật mới là nơi thờ tự lâu
dài, bằng hữu ốm đau có nơi chữa bệnh, ai nằm xuống có nơi để mà tống
tán” – những lời tự bạch ai nghe qua cũng thấy ngậm ngùi.
Thế
nhưng, trên thực tế, những gì còn sót lại của một thời vàng son, một
thời tận tâm phục vụ của các thái giám giờ đây chỉ còn là những nấm mộ
hoang tàn, lạnh lẽo, rêu mốc bao trùm trên ngọn đồi hiu quạnh.
nhưng, trên thực tế, những gì còn sót lại của một thời vàng son, một
thời tận tâm phục vụ của các thái giám giờ đây chỉ còn là những nấm mộ
hoang tàn, lạnh lẽo, rêu mốc bao trùm trên ngọn đồi hiu quạnh.
Cũng
có một số người thân tìm về những ngôi mộ của các thái giám, họ “lén
lút” thắp vội nén hương trên phần mộ của người nằm dưới rồi nhanh chóng
“mất hút” vào đồi thông như sợ bị ai phát giác…
có một số người thân tìm về những ngôi mộ của các thái giám, họ “lén
lút” thắp vội nén hương trên phần mộ của người nằm dưới rồi nhanh chóng
“mất hút” vào đồi thông như sợ bị ai phát giác…
Quang Thành
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét